Rachel werkt met heel teer materiaal, ze werkt met zand.

Links op het schilderij staat de zus van Rachel; Heather. Zij stierf toen zij 7 jaar oud was. Mw. Milano en haar zus zijn overlevenden van seksueel misbruik. Dit misbruik begon op 4 jarige leeftijd. Heather was 1 jaar en 10 dagen ouder dan Rachel.
Achter het Symbool van Bewustzijn / Besef is uitgebeeld hoe de omstandigheden waren waarin de zusjes leefden: seksueel misbruik, ernstige verwaarlozing en huiselijk geweld met de dood van Heather tot gevolg.

Hierboven zie je het binnenste kunstwerk, welke je bijna niet kunt zien door de smalle opening tussen de twee front panelen met het Symbool van Bewustzijn / Besef, als de panelen gesloten zijn.
De geheime deur zie je aan de linkerkant, boven de man met bril en met de persoon die zich uitstrekt. Het boek is verborgen achter een gescharnierd deurtje.
De foto laat het open geklapte kunstwerk zien en de foto boven laat de achterkant zien.

Askoa, die zich bedient van het pseudoniem Sombra (schaduw), is 38 jaar geleden geboren in Bilbao (Spaans Baskenland). Ze draagt de sporen van een gruwelijke jeugd, vol fysiek geweld, seksueel misbruik en verwaarlozing.

In haar huwelijk herhaalde zich het scenario van geweld en verkrachting. Ze is gescheiden, en woont nu in een rustig provinciestadje in de uitlopers van de Pyreneeën in Noord Spanje met haar zoon, dochter en twee huisdieren. Ze werkt in de verzorging en probeert haar leven weer op de rails te krijgen. Haar kunstuitingen helpen haar daarbij.

Het luisteren naar muziek helpt haar om de woordenstroom op gang te brengen bij het schrijven van haar gedichten. Schilderen doet ze daarentegen het liefst in stilte, in de nachtelijke uren.

Ik ben geboren in 1965 in Harderwijk en was als kind altijd al aan het tekenen en aan het fotograferen. Later is dat schilderen geworden en het digitaal bewerken van eigen foto’s en schilderijen. De beide disciplines vullen elkaar erg goed aan en gaan vaak zelfs samen in 1 werkstuk.

De ruwe beelden ontstaan in eerste instantie eigenlijk altijd intuïtief. Ik heb gemerkt dat het erg therapeutisch werkt om op die manier te schilderen en ontdekte dat de hand, gestuurd door het onbewuste, vaak meer weet dan het hoofd. Door het analyseren van mijn abstracte werk kom ik meer te weten over mijzelf en naarmate ik duidelijker ga zien wat het voor mij betekent, krijg ik ook meer de behoefte om dit te delen en wordt het werk ook minder abstract maar blijft er altijd voldoende ruimte voor een eigen interpretatie bij de kijker.

Het is vaak een proces van maanden waarin het werkstuk steeds verandert en groeit, voordat ik weet dat het af is. Ik wissel graag van gedachten over mijn werk en wat het voor mij en de kijker betekent. Ik heb dan graag dat de ander het initiatief neemt om te voorkomen dat ik het een of ander al van te voren invul. Ik houd de ander graag een spiegel voor en heb hier met 2 werken dan ook letterlijk voor gekozen. Een kunstwerk van mij, kan voor de ene persoon heel confronterend en/of zelfs choquerend zijn (ook al is dat laatste nooit mijn intentie) en voor de ander heel onschuldig, heb ik gemerkt. Ik vind dat fascinerend en leerzaam.

Het afgelopen jaar heb ik veel met slachtoffers van seksueel en huiselijk geweld gesproken en mij er over verbaasd dat velen van hen zich schamen, terwijl dat alleen voor de dader op zijn plaats is. Daarom hoop ik dat mijn werk er enigszins toe bijdraagt dat een slachtoffer van misbruik zich sterk kan maken om de betreffende daden aan de kaak te stellen. De enige houding die volgens mij past en bijdraagt tot genezing van het slachtoffer, voor zover dat mogelijk is.

Mijn naam is Marjelle en ik ben 43 jaar oud. Ik woon sinds kort in het dorp Diessen, ten zuiden van Tilburg. Deze plek heb ik bewust uitgekozen om nog meer innerlijk tot rust te komen, de rust die ik nodig heb om mijn ervaringen te verwerken tot kunst.

Het woord ‘kunstenaar’ vind ik een wat beladen term, het roept bij mij meteen het beeld op van iemand die een atelier heeft en zijn/haar brood verdient met het maken van maatschappelijk gewaardeerde kunstwerken. Dat doe ik niet, maar ik heb van mijn huiskamer wel een soort van werkruimte gemaakt waar ik enerzijds mediteer of dans of muziek maak om tot mezelf te komen, anderzijds werk aan mijn liedjes of bv een dans die ik aan het maken ben. Het ligt vaak in elkaars verlengde maar ik heb niet altijd de rust en de ruimte van binnen om te werken aan mijn creaties.

Gedichten schrijven doe ik al vanaf mijn zesde en dat is uitgegroeid tot een uitgekristalliseerde vorm van zelfexpressie die me enorm helpt om mijn innerlijk leven te begrijpen, te doorvoelen, te duiden, en om te zetten in betekenisvolle woorden. Ik krijg daar gelukkig veel goede reacties op krijg, want het is belangrijk voor me dat ik ook gelezen wordt en als ik mensen steun en troost kan geven via mijn gedichten geeft dat ook een stuk zin en betekenis aan alles wat ik nu ervaar en wat ik heb meegemaakt.

Mijn gezin was alles behalve veilig omdat mijn moeder hysterisch, tegen het psychotische aan kon worden en veel schade heeft aangericht als ze zo was, zowel emotioneel , fysiek als seksueel. Ik heb angsten gehad als kind, en een flinke angststoornis overgehouden aan alles waar ik in mijn vroege kinderjaren mee geconfronteerd werd. Mijn vader was alles voor ons maar moest niet zoveel hebben van mijn emoties, waardoor ik die heb leren onderdrukken, en steeds meer alleen het lieve en slimme meisje werd wat hij graag zag. Gelukkig heb ik langzaam door steeds betere afgestemde begeleiding geleerd mijn emoties serieus nemen en te uiten, een eerste stap richting verwerking….

Mijn gedichten helpen me vooral om alles te laten zijn zoals het is, alle mooie en misvormde kanten van mijn persoonlijkheid, en alles wat dat oproept, alle processen van vast komen te zitten en weer bevrijd worden, alles mag er zijn als ik een gedicht schrijf, en dat ervaar ik uiteindelijk als het meest helend. Daar zit voor mij ook de verbinding met het spirituele, want alleen het goddelijke in ons of om ons heen is in staat tot zo’n oneindig groot mededogen, waarin geen goed of fout bestaat.

Gabriel Orion Marie is overlevende van 16 jaar lang ernstig seksueel, lichamelijk, emotioneel en psychisch misbruik en martelingen. Op zeer jonge leeftijd is haar persoonlijkheid in vele verschillende delen gefragmenteerd doordat haar vader haar duizenden keren verkrachtte en martelde. Hij verkocht haar als kind prostitué aan andere mannen. Zij is misbruikt voor kinderpornografie en ze is gedwongen te kijken terwijl haar zus werd verkracht en gemarteld. Uiteindelijk overleed haar vader aan de gevolgen van alcoholisme en ze vluchtte naar de andere kant van het land, waar zij vele jaren woonde.

Toen ze begin 40 was werd ze opnieuw slachtoffer van geweld waardoor ze een ernstige zenuwinzinking kreeg. Met behulp van een hele goede vriend vond ze een geweldige, zeer getalenteerde therapeut die voor een aantal jaren zeer intensief met haar werkte. Tijdens het helingsproces gebruikte ze schilderen en tekenen om de verschrikkingen van haar jeugd te vertellen. De uiting door middel van schilderen en tekenen luchtte haar op en gaf haar genezing en vrijheid.

Nu wil ze graag haar schilderijen delen / laten zien in de hoop anderen te bemoedigen en hoop te geven.

Mijn naam is Dieke de Jong ( Welsum, 1959). Ik ben moeder van 3 dochters en woon met mijn gezin in Delft. Ik ben als gitarist en gitaardocent werkzaam in Delft en Leiden. Muziek is voor mij de creatieve wind die aan het leven kleur en beweging geeft.

Ik wil lessen geven die inspireren. Vooral bijzondere mensen, mogelijk met een handicap, hebben mijn speciale aandacht.
Vorig jaar kreeg ik een burn-out, en het bleek dat een onverwerkt trauma daar mede de oorzaak van was.
Op vijf, zes jarige leeftijd ben ik onder bedreiging verkracht door een vreemde. Omdat ik zo jong was, had ik geen woorden voor wat er gebeurd was, en kon het aan niemand vertellen. Ook speelde daarbij angst een grote rol: angst om gestraft te worden (door de dader) als ik het zou vertellen.

Door de ontdekking dat deze gebeurtenis nog steeds als een trauma in mij ondergronds werkzaam was, begreep ik steeds meer mijn terugkerende depressies, angstgevoelens en een basisgevoel van eenzaamheid en verlatenheid. Hierdoor ging ik de gedichten, die ik al jaren schrijf, in een heel ander licht zien en kon ik mijzelf beter begrijpen. Ik kreeg het idee om deze gedichten te delen: misschien zou dat ook anderen kunnen helpen, al was het maar door de herkenning en erkenning van onbegrepen emoties.

Het uitgeven van de gedichten heeft veel teweeggebracht: ik moest wel aan mijn ouders en andere familieleden vertellen wat mij was overkomen, lang geleden. Na 48 jaar zwijgen had ik de dwang van de naderende presentatie van het boekje nodig om hieraan te beginnen. Maar wat heeft het me goed gedaan. Voor mij heeft het schrijven, muziek maken veel betekenis: kunst transformeert, een emotie krijgt een bepaalde vorm, wordt verteerd door het scheppende proces. Dan is het klaar, maar het is nog niet af. Want de communicatie naar buiten, die ontbreekt nog.

Kunst vraagt erom bekeken, gelezen, gevoeld, gehoord te worden. Het naar buiten brengen van de getransformeerde emotie brengt verbinding tot stand. Verbinding met de buitenwereld, met jezelf, met je leven. Natuurlijk is het fijn en bevestigend wanneer mensen het omarmen. En toch is dat niet hetgeen waar het om gaat. Het gaat om het naar buiten dragen, er niet zelf mee blijven zitten op een eiland, maar durven de ramen en deuren open te gooien. Dat is de kern.

Hoe je ook met een trauma omgaat, er is altijd wel een deur die bij jou past, waardoor jij een manier vindt om verder te kunnen gaan. Wat ik geleerd heb, is dat de overtuiging dat ik het alleen moest verwerken in mijzelf, een valse overtuiging was ingegeven door angst. Angst om ermee naar buiten te komen. Ik hield mijzelf daarmee enorm voor de gek. Er mee worstelen, wel vertellen, wel mijn pijnpunten serieus nemen werkt bevrijdend, en zo wordt mijn leven weer van mij.

Ik ben een vrouw van 50 jaar en heb 2 kinderen, een dochter en een zoon. Mijn leven is van jongs af aan niet over rozen gegaan, sterker nog, kort geleden zat ik nog in een relatie waar ik mezelf niet kon zijn en het gevoel had dat ik zou verdrinken. Getraumatiseerd en zonder eigenwaarde heb ik me met mijn laatste stukje energie los weten te trekken uit een uitzichtloos bestaan en heb ik hulp gezocht.

Deze hulp is de ommekeer in mijn leven en nu ik 3 maanden verder ben zie ik voorzichtig de zon weer knipogen naar mij, leer ik mijn innerlijke te begrijpen en durf ik mezelf te zijn. Ondanks dat ik altijd een creatieve kant heb gehad werd hier nooit veel aandacht aan besteed. Sinds 2 maanden neem ik de kwast ter hand en wat mijn mond niet kan uitspreken vertel ik via mijn doeken. Ik teken niets voor, ik kleur een doek en als vanzelf strijkt mijn kwast over het doek tot daar het verhaal staat wat mij blijkbaar op dat moment bezig houd.

Sommige doeken zijn grillig, sommige doeken vrolijk, sommige druk, andere rustig. Het komt zoals het komt en daar heb ik nu vrede mee. Ik praat via mijn schilderijen, blokkades vallen weg en er komt steeds meer ruimte voor verwerking al zijn er nog heel wat drempels te nemen op dat gebied. Ik leef in het heden, durf aan de toekomst te denken en draag mijn verleden met me mee als een chaotische last waar orde in geschept moet worden om met mezelf te kunnen leven en mezelf te kunnen accepteren.

De onbeschrijflijke schade zal nooit herstelt kunnen worden, maar ik wil geen slachtoffer meer zijn. Ik wil gaan staan voor wie ik ben en met mijn werk een zichtbare bijdrage leveren tegen geweld en misbruik.

Esther Veerman schildert, tekent en beschrijft sinds 1983 dat wat in haar leeft. De binnenwerelden zochten al die tijd een weg naar buiten, zonder te weten wat het betekende om zo verborgen te leven. Pas na vele jaren werd meer en meer duidelijk dat zich in de jeugd vreselijke dingen hadden afgespeeld die nu een uitweg zochten. Veel daarvan heeft een weg naar buiten gevonden via schilderijen.

Voor mij zijn de schilderijen in de eerste plaats zo waardevol omdat ze emoties vertalen die ik heel moeilijk onder woorden kan brengen. De schilderijen zijn er vaak ook eerder dan de herinnering. Ze gaan er als het ware aan vooraf. Ze banen een weg voor mijn binnenwereld en leggen contact voordat ik stamelend woorden kan geven.

Ik hoop van harte dat mensen herkenning vinden en zich bemoedigd weten in dat zij niet alleen zijn in hun zoeken, in de eenzaamheid van hun intense emoties. Ik weet, ik heb ervaren hoe alleen ik was. In mijn weg van herstel, ontdek ik dat er anderen zijn die mij nu willen vertellen dat ik niet langer de enige ben, deze weg alleen hoef te gaan, deze levensweg. Er zijn mensen die een stukje mee oplopen, die willen steunen, luisteren, bemoedigen, herkenning willen geven, gids willen zijn waar nodig.