Eerbetoon aan het werk en leven van Esther Veerman tijdens de landelijke conferentie van Veilige Kerk

Op dinsdag 12 november 2024 was de eerste landelijke conferentie van “Veilige Kerk” in Veenendaal. Het bestuur van stichting ‘Kunst uit geweld’ was duidelijk present. Onder het thema ‘Veilige Kerk – een hoopvol perspectief’ was deze landelijke conferentie voor predikanten, voorgangers, christelijke organisaties en kerkelijk werkers. We gingen met elkaar aan de slag om van kerken de veilige plek te maken, die ze zouden moeten zijn. Het afwisselende programma bestond naast gezamenlijke gedeelten uit verschillende workshops waarin de deelnemers zelf aan de slag gingen of zich konden verdiepen in een specifiek thema. Ook was er ruimte voor organisaties, die zich vanuit dit thema konden presenteren.

Tijdens deze conferentie was er ook een waardevol eerbetoon aan het werk en leven van ds. Esther Veerman.

Een intense dag voor alle deelnemers
Het was heel duidelijk dat Esthers werk en leven, juist op deze allereerste dag van de Veilige Kerk, niet kon ontbreken. De bestuursleden van stichting Kunst uit geweld zijn dan ook dankbaar voor het waardevolle eerbetoon, aan Esther op deze dag.  Al bij het binnenkomen van de conferentiezaal kwam je langs de expositie van de schilderijen van Esther. Mensen namen de tijd voor de schilderijen, we zagen dat mensen zichtbaar werden geraakt. De essentie van deze dag werd zo bij veel bezoekers bij binnenkomst al voelbaar. Snel werd duidelijk dat deze dag voor iedere bezoeker intens zou worden.

Bespreekbaar maken van seksueel misbruik
In de conferentiezaal stonden verschillende kraampjes opgesteld. Naast de schilderijen van Esther stond de kraam van stichting Kunst uit geweld.
Rond tien uur begon het programma met een nagespeelde dialoog, met betrekking tot het thema seksueel misbruik en seksueel grensoverschrijdend gedrag binnen de kerk.  Na de officiële opening volgde het zeer indrukwekkende ervaringsverhaal van theoloog Paul van Dam.  Als zoon van een predikantenechtpaar groeide hij op in de pastorie, die hij als een glazen huis ervaarde. Zijn eerste keer uit logeren veranderde het leven van Paul ingrijpend, waarbij hij voor zijn leven werd getekend. Paul bracht zijn verhaal op een indrukwekkende manier over op de aanwezigen, hij sprak voorbij de schaamte om zijn verhaal zoveel mogelijk kracht bij te zetten. De manier, waarop hij dit deed, gaf duidelijk weer waarom het zo moeilijk is om over misbruik te spreken. Paul vertelde hoe ook hij zich heel vaak eenzaam had gevoeld, maar dat de cijfers anders lieten zien. Daarom vroeg hij aan de mensen in de zaal of degenen die ook seksueel misbruik of seksueel grensoverschrijdend gedrag hadden ervaren, wilden gaan staan. Het werd even stil in de zaal maar veel mensen gingen staan. Zeker 30 mensen (van de 550 aanwezigen) stonden op, daarmee was de toon van het belang van deze dag gezet!  Waarschijnlijk waren er meer aanwezige lotgenoten, daarom is het ook belangrijk stil te zijn bij hen, voor wie het zo moeilijk was om te gaan staan. Voor hen die niet durfden te gaan staan, voor wie nog zo worstelen om te spreken of voor degenen, die in het publiek zaten en misschien wel nooit zullen spreken. Laten we hopen dat de mensen, die gingen staan ook hen tot steun mochten zijn in hun eenzaamheid. Laten we hopen dat de mensen, die gingen staan, kunnen bereiken dat zij, die niet konden gaan staan, misschien de kracht vinden om juist nu wel de eerste stappen te zetten.

Mariëtte Hamer sprak over de ontwikkelingen, die sinds haar aantreden als regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld, twee jaar geleden, zijn ontstaan. Steeds vaker wordt het onderwerp nu ter sprake gebracht en komt er meer bewustwording op gang. Door het bespreekbaar maken van seksueel misbruik en seksueel grensoverschrijdend gedrag binnen organisaties en bedrijven en nu dus ook binnen de kerk, draagt het er ook aan bij dat het gesprek over andere vormen van grensoverschrijding tot stand komt. “Heel belangrijk om cultuurverandering na te streven”, benoemt Mariëtte Hamer dat erkenning essentieel is voor slachtoffers. “Als je geen erkenning krijgt werkt dat voor slachtoffers traumaversterkend.” Mariëtte Hamer benadrukt dat we onze focus moeten leggen op het omzien naar het slachtoffer in plaats van het cancelen van de dader”.

Goed was het dat Almatine Leene, dagvoorzitter even aandacht besteedde aan het feit dat ook deze omgeving niet per definitie voor iedereen een veilige omgeving kon zijn, omdat je ook hier mensen tegen zou kunnen komen, waarmee je een bepaald proces kunt hebben doorgemaakt.

Een ingewikkelde relatie met God
Een gesprekspanel bespreekt dat de relatie met God ingewikkeld kan worden na misbruik binnen de kerk. De impact die seksueel misbruik of seksueel grensoverschrijdend gedrag heeft op de relatie met God is groot. Dikwijls komt het voor dat de naam van God door de dader, in eigen belang, wordt gebruikt ten tijde van het misbruik.  Ook werd gesproken over hoe vergeving een rol speelt in de kerk, en hoe discutabel en beladen juist die vergeving is voor mensen die seksueel geweld hebben doorstaan.

Workshops

Zowel in de ochtend als in de middag waren er workshoprondes. Zo was er een workshop speciaal voor predikanten om hen te motiveren om over het onderwerp te preken. Met daarbij verdieping in verschillende Bijbelverhalen met betrekking tot seksueel misbruik en seksueel grensoverschrijdend gedrag. Karin Somhorst, voormalig voorzitter van onze stichting, gaf een workshop over weerstand. Weerstand kan openlijk, uitend in kritiek en onverschilligheid, maar ook verborgen zijn; uitend in het niet (meer) betrokken zijn en zelfs sabotage. Dit gebeurt zowel bewust als onbewust. Hierbij kregen we de opdracht op te schrijven of we zelf situaties konden noemen, waarbij we zelf weerstand hebben gevoeld, welke weerstand we tegen kwamen in werk of kerk en hoe we ons voelden toen we weerstand tegen kwamen.

Mandy Sleijpen van stichting Wij zijn M, waarbij de M staat voor Misbruikt, Moedig, Mooi, Mens en Machteloos, gaf een workshop vanuit haar eigen ervaringsverhaal, waarbij de dynamiek van seksueel misbruik goed onder de aandacht wordt gebracht.

Hoe seksueel misbruik een hele gemeenschap kan ontwrichten

Tijdens het middagprogramma was er de collegetour met Rinke Verkerk, auteur van het boek “Het hele dorp wist het”. Dit is een boek dat alle facetten van seksueel misbruik beschrijft. Het beschrijft de jarenlange impact waarbij seksueel misbruik binnen één familie, invloed heeft op een heel dorp. Het is een belangrijk boek dat een grote bijdrage levert voor omstanders om seksueel misbruik beter te leren begrijpen. Rinke heeft dit boek geschreven vanuit haar eigen ervaring als omstander in haar jeugd.

Haar naam blijft genoemd”
Daarna was er een kostbaar liturgisch moment waarbij ds. Esther Veerman eervol werd herdacht, haar man ds. Alexander Veerman hield een prachtige ontroerende toespraak met als titel: “Haar naam blijft genoemd”.

Er werden twee kaarsen aangestoken, één ter nagedachtenis aan Esther en één ter gedachtenis aan al haar lotgenoten. Het is de eerste landelijke conferentie Veilige Kerk, hoe verdrietig dat Esther juist dit niet meer mee kan maken, want juist de ontwikkelingen op dit gebied, zoals Mariëtte Hamer al vertelde, zijn mede te danken aan het werk en het spreken van Esther Veerman. Het bespreekbaar maken en onder de aandacht brengen van seksueel geweld, zoals Esther dat deed, zijn misschien wel bouwstenen geweest voor deze landelijke veilige kerk conferentie. Maar niemand kan dat beter omschrijven dan Alexander zelf, daarom hier enkele geciteerde woorden uit zijn toespraak:

“Wat zou Esther dankbaar zijn geweest als ze wist dat haar schilderijen op deze dag van de Veilige Kerk tentoongesteld zouden worden. De Veilige Kerk. Te vaak heeft Esther dit niet ervaren. Te vaak zijn er mensen die onveiligheid, onverschilligheid of geweld hebben ervaren, en vandaag nog steeds ervaren. Het ontbreekt geloofsgemeenschappen soms aan moed om de moeilijke verhalen van misbruik en geweld aan te horen en mensen vrij te luisteren. Het

ontbreekt soms zo aan kennis en tools om als geloofsgemeenschap een weg te vinden in alle mechanismen die een rol spelen in de dynamiek van geweld. Het ontbreekt geloofsgemeenschappen soms aan geduld en mildheid voor slachtoffers van misbruik en geweld. Wie misbruikt is, ervaart haar of zijn leven als een ruïne. Het kostte decennia om de tempel in Jeruzalem te herstellen. Het kost soms een mensenleven lang om weer te leren op te staan. Daarom is het zo van belang dat deze organisatie er is, dat ervaringen en kennis gedeeld kunnen worden. Dat er aandacht is voor wie gewond en beschadigd raakte.

Wat verlangde Esther naar een veilige kerk waar haar naam genoemd mocht worden.”

Na deze prachtige toespraak van Alexander werd het lied van en voor Esther, Schilder mij, gezongen en gespeeld door Miranda de Vlieger en Bas Nijhuis. Het was een oprecht en waardevol eerbetoon aan het werk en leven van Esther.

 

Komt er ruimte voor erkenning?
Na een tweede workshopronde werd om half vijf de dag afgesloten. Iedereen kreeg gesprekskaarten mee om in de kerk dit onderwerp bespreekbaar te maken. De conferentie werd goed bezocht. Er waren om en nabij 550 aanwezigen, die het verhaal meenemen de wereld in.

We hebben trouwens ook zelf veel “Kaarten voor elke dag” en ansichtkaarten en boeken van Esther verkocht.

Zal de dag iets in beweging brengen? Komt er in kerken meer ruimte en erkenning voor mensen die seksueel geweld hebben doorstaan en zal de dynamiek van seksueel misbruik in de toekomst door steeds meer mensen wat meer worden begrepen? Met een dag als deze zijn we zeker op de goede weg!

Toen wij naar huis reden en steeds opnieuw in het verkeer vast kwamen te zitten, was dit misschien wel passend bij de dag van vandaag, de onmacht in de file symboliseerde een beetje het gevoel van vast komen te zitten, onmachtig te zijn in een situatie waarin je onverwacht verstrikt raakt. We konden met elkaar terugkijken op een waardevolle, kostbare en mooie dag.

8 Maart is het Internationale Vrouwendag met als thema: “Een Wereld, Duizend Vrouwen”. Samen met Bibliotheek AanZet Sliedrecht organiseert Stichting Kunst uit geweld een BEWEGATHON om 13.30 uur vanaf de Muziektent in Sliedrecht en vanaf 14.00 uur is er een middagprogramma in de Bibliotheek.

Kom ook in actie voor de rechten van vrouwen en meisjes en loop/ beweeg mee! Luister ook naar de podcast op Sliedrecht24!

Internationale Vrouwendag; middag vullend programma in bibliotheek AanZet – Sliedrecht24

Het gesprek met Alexander en Esther Veerman over ongewenste grensoverschrijdingen en huiselijk geweld.

In de volgende twee Engelstalige podcasts vertelt Esther Veerman van Stichting Kunst uit geweld over haar leven en haar weg van herstel door de jaren heen. Het uiten door middel van kunst is voor haar een noodzaak geweest om het te redden. Het is alsof het onderbewustzijn al beelden aangeeft ver voordat woorden gevonden kunnen worden voor wat van binnen leeft. Dat is telkens weer heel frappant.

In the next two podcasts, Esther Veerman of Stichting Kunst uit geweld talks about her life and her path of recovery over the years. Expressing it through art has been a necessity for her to survive. It is as if the subconscious mind is already indicating images long before words can be found for what lives inside. That is always very striking.

In een prachtige hoeven te Sevenum wordt op 20 september een Vrouwendag speciaal voor Doktersassistenten georganiseerd. Stichting Kunst uit geweld is gevraagd om aan het einde van de dag een lezing en mini tentoonstelling te verzorgen over de gevolgen van seksueel misbruik.

Vrouwen kunnen bij medische klachten soms ook onverklaarbare medische klachten presenteren bij een huisarts. Als het lukt om samen op zoek te gaan naar waar klachten een oorsprong vinden en een vertrouwensband op te bouwen, kan er veel gewonnen worden. We hopen een bijdrage aan de middag te kunnen leveren door voorlichting te geven vanuit de ervaringsdeskundigheid die is opgebouwd. De kunst kan daarbij een waardevolle bijdrage leveren.

Het nu volgend blog schreef ik naar aanleiding van een opmerking die ik afgelopen week kreeg toen ik vertelde over een vriendschap die ik heb met een lotgenoot. Voor mij een fijne waardevolle vriendschap waaraan getwijfeld wordt door iemand die geen ervaringen heeft van geweld. Lees gerust wat mijn gedachten waren toen de ander mij zo confronteerde.

 

 

Helemaal blij verrast was Esther Veerman toen 9 november geheel onverwacht er een bijeenkomst werd gehouden en er een aantal mensen haar kwamen feliciteren. 10 Jaar al proberen we aandacht te vragen voor de strijd tegen huiselijk geweld en seksueel misbruik. Samen met haar partner Alexander Veerman en een aantal vrienden heeft het bestuur een lied laten maken dat eigenlijk heel goed weergeeft waar de Stichting voor staat.

Kunst kan namelijk heel erg goed helpen om je te uiten als dat wat van binnen leeft nog zo heel moeilijk gezegd kan worden, of helemaal geen woorden vindt.

Vaak is het in Nederland (nog) heel moeilijk om de juiste hulp te vinden. In de tussentijd vindt het onderbewuste allang een weg naar buiten. Veel vrouwen, mannen en kinderen laten allang op creatieve wijze zien wat er aan emoties leeft. Door te schilderen, muziek te maken, te dansen, door middel van fotografie, noem het maar op, uiten mensen zich wel. Of je nou ingrijpende dingen meemaakt in je thuissituatie of na oorlogssituaties, of op school op je werk, Kunst kan helpen. Dat is de overtuiging van onze Stichting en daarom doen we ons werk. We willen bewustzijn creëren bij burgers, professionals en bij bestuurders.

Onze permanente tentoonstelling kan ook daarbij een middel en een doel zijn. We hopen nog langere tijd daarbij behulpzaam te zijn. Als je meer wilt weten of iets wilt delen kun je met ons contact opnemen via onze website.

Schilder mij | Kunst uit geweld – Tekst: Rikkert Zuiderveld – Muziek: Marcel & Lydia Zimmer

Tijdens de gymles was Esther Veerman (53) het enige kind met een lange broek aan. Zo verborg ze dat ze zichzelf in haar been kraste, om haar pijn van binnen niet te voelen. Dat ze seksueel misbruikt werd, wist niemand. Alexander (51) trouwde met haar, toen ze allebei dominee wilden worden. ‘Zijn liefde en die van mijn zoon hebben mijn leven gered.’

Worstel jij of worstelt iemand in je omgeving met depressie en/of suïcidale gevoelens? Neem contact op met 113 Zelfmoordpreventie via 0800-0113 of www.113.nl. Anoniem, gratis en 24/7. Praten over seksueel misbruik? Bel gratis het Centrum Seksueel Geweld: 0800-0188.

In de huiskamer van Alexander en Esther Veerman in Sliedrecht wonen engelen. Aan de wanden hangen verschillende schilderijen met hun beeltenissen. Esther maakte ze. Op één ervan drukt een engel liefdevol een baby tegen zich aan, ingeklemd tussen de vleugels, die samen een hart vormen. ‘Dat staat voor mij als moeder met mijn destijds pasgeboren zoon Sietse, dat zag ik pas later’, vertelt Esther, wijzend naar het schilderij.

Engelen spelen een belangrijke rol in haar leven. Ze is ervan overtuigd dat God een engel stuurde in de zwartste momenten van haar jeugd, tijdens seksueel misbruik. ‘Op zulke momenten tilde een engel mij weg, zo heb ik dat ervaren.’ Als kind tekende ze wat haar overkwam in het misbruik, om de tekening daarna te verscheuren. ‘Pas later ging ik ze bewaren. Het was mijn binnenwereld, die eruit moest. Door het tekenen werd ik weer rustig.’ In de eerste klas van het gymnasium tekende ze een zelfbedachte cover van de platenhoes Bohemian Rapsody van Queen. ‘Ik kreeg er een tien voor en hing hem trots op mijn deur.’ De hoes toont een jonge vrouw met een traan in haar oog en een persoon die op de grond ligt en bloedt uit zijn hoofd. Daarnaast is een kind te zien dat schuilt bij een vrouw. ‘Pas twintig jaar later, tijdens therapie, besefte ik dat een misbruikt kind getekend had dat één van de daders had vermoord’, legt ze uit. ‘Het kind wordt vastgehouden door een koningin, een beschermend figuur in haar hoofd. Het kind voelt zich verantwoordelijk voor het misbruik, maar wil tegelijk dat het stopt.’

Als tiener tekende Esther Veerman deze zelfbedachte platenhoes. Beeld Esther Veerman

 

De school pikte het signaal niet op. ‘De leerkracht zei destijds alleen: ‘Wat kun jij goed tekenen, misschien moet je later kunstenaar worden’.’

Esther kiest er bewust voor niet alle details van haar misbruikverhaal te vertellen, behalve dat ze slachtoffer van incest is. ‘Ik praat liever over de verschrikkelijke gevolgen. Ik wil mijn familie niet onnodig beschadigen. Alles opnieuw benoemen activeert alleen maar angst en dat levert niets op.’ Vanaf zijn stoel knikt Alexander instemmend, terwijl hij zijn voet onder zijn been omhoog trekt. Esther vraagt of de verslaggever iets anders kan gaan zitten. Ze kijkt vanaf de bank tegen het licht in en wil de gesprekspartner goed kunnen zien.

Jarenlang stopte ze alle pijn en verdriet zo ver mogelijk weg, vervolgt Esther. Elke herinnering deed pijn. ‘Toch gaf ik indirect wel een signaal af naar de buitenwereld. Ik kraste mezelf in mijn been, om de pijn van binnen niet te hoeven voelen. Onder het mom van eczeem werd ik dan naar de dermatoloog gestuurd. Maar als die te veel doorvroeg, werd ik door mijn thuis naar een andere specialist gestuurd. Om de littekens te verbergen droeg ik op school als enige een lange broek tijdens de gymles.’

‘Er is iets met mij gebeurd’, was het enige dat ze Alexander vertelde, toen ze in 1991 een relatie kregen. Alexander: ‘Ik had toen nog niet door hoe erg het was, en vroeg niet door.’

Esther: ‘Ik was altijd zó bang om iets te vertellen. Als kind wil je loyaal blijven aan je gezin. Tegelijk word je verscheurd door wat je aangedaan wordt.’ Alexander: ‘Het is zo belangrijk tijdig signalen te herkennen. Gelukkig gebeurt dat tegenwoordig sneller, ook op school.’

Het stel leerde elkaar kennen via een net opgezette soos van de twee verschillende theologische universiteiten die destijds gevestigd waren in Kampen. Alexander studeerde aan de vrijgemaakte gereformeerde universiteit, Esther aan de gereformeerde variant. Het was de tijd van de verzuiling, dus relaties over en weer hebben lag gevoelig. ‘Wat een leuke, creatieve jongen’, dacht Esther, toen ze Alexander zag. En hij zag haar ook wel zitten. ‘Ik kon fijn met haar sparren, bijvoorbeeld over een preek.’ Er ontstond een vriendschap, en meer dan dat. Esther grijnst. ‘Hij zei: ‘Ik wil je wel het hof maken, maar je bent vijf jaar ouder dan ik’. Maar dat was niet zo. Hilarisch toch? Ook stelde hij als voorwaarde dat ik vrijgemaakt gereformeerd moest worden. Ik was verliefd en zei gehoorzaam: ‘Okay’.’

‘Ik was altijd zó bang om iets te vertellen. Als kind wil je loyaal blijven aan je gezin. Tegelijk word je verscheurd door wat je aangedaan wordt.’

Zeven weken later beëindigde ze de relatie. ‘Ik kon zo mijn roeping als predikant niet waarmaken in onze eigen kerk.’

Ook zag ze op tegen mogelijke strubbelingen in Alexanders familie als ze niet van kerk zou wisselen. Alexander kwam met een oplossing: ‘We zoeken samen uit waar we kerkelijk thuishoren.’ De verkering ging weer aan. Alexander, terugblikkend: ‘Binnen een paar maanden was onze relatie volkomen in het teken van kerk en geloof komen te staan. Onze liefdesrelatie verhuisde onbedoeld naar de achtergrond.’ En dat gold ook voor de depressiviteit waar Esther toen al mee kampte, vervolgt hij. ‘Ik dacht dat ze somber was door de kerkdiscussie. We waren vooral een stel dat bij elkaar schuilde.’

Het stel koos uiteindelijk voor de kerk van Esther. Het leverde Alexander een geloofscrisis op, toen hij kort daarvoor onder tucht werd gesteld omdat hij aan het Avondmaal was gegaan in de gereformeerde kerk. ‘Het instituut kerk had toen even afgedaan voor mij.’

Ze trouwden in 1993. Alexander vervolgde zijn studie aan de gereformeerde universiteit. Ruim een jaar later raakte Esther in verwachting en in 1995 werd hun zoon Sietse geboren. Dat leidde tot een kentering bij Esther, die kort daarna in een psychose belandde. ‘Ik werd gek van de angsten en opgelopen trauma’s die ineens omhoog kwamen. Het was alsof een dijk doorbrak.’

Ze kwam terecht op een psychiatrische afdeling van een ziekenhuis voor zeven maanden. ‘Ik wilde dood.’ Het leidde ook tot diverse suïcidepogingen. Haar familie verbrak intussen het contact. ‘Ze zagen mijn verhaal als verraad. Alleen een paar neven en nichten kwamen later vragen hoe het zat.’

Alexander: ‘Onze wereld werd klein en soms vijandig: mensen zijn voor of tegen je, zo voelde het. Het heeft ons vriendschappen gekost. Dat lag soms ook aan onszelf, omdat wij niet altijd goed reageerden op bezorgdheid van hun kant op hoe wij met de ontstane problemen omgingen. Bijvoorbeeld dat ik aanvankelijk steeds maar thuis bleef omdat Esther te bang was om alleen te zijn.’

Misdiagnoses

Tot 1998 bleef het voor Esther niet bij een opname. Geregeld werd ze opgenomen, soms ook op gesloten afdelingen. Volgens haar zijn de ‘vele misdiagnoses’ debet aan de opnames. ‘De beste jaren van ons leven zijn daardoor verloren gegaan. Ik kreeg in de loop van de jaren van alles opgeplakt: van borderline tot conversiestoornis, maar het ontbrak steeds aan deskundigheid op het gebied van traumaverwerking.’

Ze vervolgt: ‘Ik ontworstelde me daarom uiteindelijk aan de psychiatrie, het ging na een tijd weer wat beter en ik wilde zo graag predikant worden.’ Dat laatste werd ze in 2000 in Brouwershaven. Alexander: ‘Die wens leidde tot onze eerste huwelijkscrisis, want ik zag dat niet direct voor me bij haar.’ Esther: ‘Maar ik wilde juist niet zo afhankelijk van je zijn en mijn eigen rol oppakken.’ Echter, in 2004 drongen de trauma’s uit haar jeugd zich opnieuw aan haar op. ‘Het uitte zich nu in allerlei lichamelijke ontstekingen en pijnklachten.’ Ze werd afgekeurd, en er volgden gedurende vijf jaar diverse crisisopnames. ‘Tijdens de opnames mocht het in de tienminutengesprekken nooit gaan over het trauma zelf. De kern van mijn problemen werd dus nog steeds niet goed aangepakt, daardoor bleef ik maar ernstig suïcidaal. Ik belandde van de ene in de andere crisisopname zonder dat er enig perspectief werd geboden.’

‘De liefde voor hem en mijn kind was uiteindelijk de intrinsieke motivatie om door te willen leven.’

Voor Alexander, die in 2005 predikant geworden was, was het dealen met de misbruikgevolgen voor zijn vrouw niet altijd makkelijk, erkent hij. ‘Ik stond lange tijd in een overlevingsstand en leefde bij de dag.’ Tijdens een ontmoeting met collega-predikanten, brak hij op een gegeven moment. ‘Ik moest heel hard huilen. Pas toen besefte ik dat ik mij machteloos mocht voelen in onze situatie. Mijn vrouw was nu eenmaal chronisch ziek. Ik kon dat niet allemaal in de hand kon houden. Dat gaf lucht.’ Alexander probeerde de draad van het gewone leven zoveel mogelijk vast te houden. Voetballen of bijwonen van een vergadering van een kerkenraad: het ging door, ook al was Esther opgenomen. Esther: ‘Dat heeft mij ook enorm geholpen, het hielp mij als ik thuis was ook om door te gaan. In het huishouden bijvoorbeeld, dan vroeg hij of ik wilde stofzuigen. Als je wat doet, kom je sneller los uit een piekermodus.’

Alexander heeft er tussentijds nooit aan gedacht de huwelijksrelatie te beëindigen, vertelt hij. ‘Ik wilde haar trouw blijven.’ Esther: ‘Hij zei altijd: ‘Jij bent niet je verleden. Esther zit erin verborgen. Ik blijf je trouw. Die steun was zo fijn. Ik wist zelf dat ik of zou herstellen of zou doodgaan. Tijdens mijn laatste opname in de kliniek in 2007 heb ik langs het spoor gedwaald, zonder dat het personeel wist dat ik weg was gegaan. Ik kwam terug en bleef urenlang in doodsangst onder mijn bed liggen.’

Voor Alexander was dat het moment om haar definitief mee naar huis te nemen. ‘De psychiatrie bood mij geen hulp en geen enkele veiligheid. Ik ben daarna nooit meer opgenomen geweest. Alexander zei: ‘Thuis kan ik je meer veiligheid bieden. Als je dan sterft, sterf je niet alleen.’

Esther: ‘Dat was het moment dat ik dacht: als jij zoveel van mij houdt, dan moet ik het echt zien vol te houden. De liefde voor hem en mijn kind was uiteindelijk de intrinsieke motivatie om door te willen leven.’

Alexander: ‘Liefde betekent ook durven loslaten.’

Nadenkend merkt Esther op: ‘De liefde van Alexander en Sietse voor mij en de liefde die ik voor hen voelde, heeft mijn leven gered.’

Alexander mompelt: ‘Nou ja …’

Esther: ‘Je bent zo bescheiden. Maar ik zeg het lekker wel.’

Samen zochten ze verder naar hulp en stuitten in 2008 op de opkomst van traumabehandelcentra. ‘Eindelijk onderkende de geestelijke gezondheidszorg dat behandeling van complexe trauma’s specifieke deskundigheid vraagt.’  Er kwam een nieuwe diagnose via het traumabehandelcentrum. ‘Er werd een dissociatieve identiteitsstoornis vastgesteld, dat is een ernstige en uitgebreide vorm van een post traumatisch stress syndroom. Je hebt dan zoiets ergs meegemaakt dat je het niet meer op een rij krijgt in je hoofd.’ En juist dat leidde bij haar steeds weer tot grote angsten en suïcidepogingen. Esther: ‘Ik moest anderhalf jaar wachten op een behandeling.’

Bijna ging het alsnog fout. In 2016, het was op een zaterdag, zat Esther in haar behandeling net op haar diepste punt, toen ze van de instelling hoorde dat de hulpverlening beëindigd moest gaan worden. Het werd te kostbaar, had ze te horen gekregen. ‘Ik raakte volledig in paniek.’ Ze wilde niet meer leven. Ze besloot een overdosis slaappillen te nemen, ze had twee potjes: eentje met lichtere en eentje met zwaardere pillen. Het eerste potje was leeg, toen ze volgens haar de stem van een engel hoorde: ‘Het is genoeg, ga nu maar slapen’. Ze besloot te luisteren. Het potje zwaardere pillen, dat er naast stond, bleef onaangeroerd. Kort daarna trof Alexander haar roerloos op bed aan. ‘Als ze het andere potje ook had genomen, was ze nooit meer wakker geworden. Wonderlijk als je daarna het verhaal over die engel hoort.’

Esther mocht haar traumatherapie uiteindelijk toch afmaken. ‘Daar leerde ik in kleine stapjes het misbruik te verwerken. Die stukjes zaten opgesloten in de kinddelen van mijn persoonlijkheid. Door erover te vertellen, kon het trauma werkelijk gedeeld worden in het veel veiliger hier en nu. En daarmee kon de angel eruit gehaald worden. Doordat ik de pijnlijke herbelevingen kon integreren in mijn volwassen ik, werden het van herbelevingen herinneringen. En thuis kon ik zo eindelijk veel meer moeder zijn en partner van mijn man en kreeg ik meer vertrouwen in mijn omgeving.’  Esther is dankbaar dat ze er na al die jaren met de juiste hulp toch in geslaagd is ‘deze weg af te sluiten’. Blijvend bezorgd is ze wel om de ‘kaalslag van bezuinigingen’ die woedt in de geestelijke gezondheidszorg, waardoor een reeks traumacentra alweer de deuren heeft moeten sluiten.

beladenheid van seks

Esther: ‘Intimiteit is door mijn misbruikverleden een tijd erg ingewikkeld geweest in onze relatie. Ik was lange tijd bang voor mijn eigen lichaam en het ervaren van seksualiteit. Soms was ik zo angstig, dat ik Alexander verwarde met de daders. We durfden er gelukkig wel over te praten.’

‘Dankzij goede therapie leerde ik mijn verleden los te zien van onze – gezonde – intimiteit. Ik kan hem steeds beter toelaten, we hebben er een vorm in gevonden.’

Alexander: ‘Seksualiteit is niet de enige mogelijkheid van intimiteit. Om intiem te kunnen zijn, is het nodig om elkaar lief te kunnen hebben. Ook in een gesprek kun je die nabijheid ervaren, maar natuurlijk is het ook heel mooi om elkaar te kunnen voelen. Als in haar hoofd seks bij de dader hoort, wil ik haar niet overreden seks met mij te hebben. Wij hebben die beladenheid van seks daarom een tijd losgelaten. De liefde vraagt dan of je kunt afzien van je eigen verlangens. Elkaars hand vasthouden, dat is het dan. Als er intimiteit is, zou het kunnen dat daarna seksualiteit plaats heeft, maar dat is ‘open’. Daardoor ontstaat er ook weer ruimte bij Esther.’

Esther: ‘Dankzij goede therapie leerde ik mijn verleden los te zien van onze – gezonde – intimiteit. Ik kan hem steeds beter toelaten, we hebben er een vorm in gevonden.’

In haar dagelijks leven geeft Esther sinds 2011 lezingen en brengt ze via Stichting Kunst uit Geweld met kunstuitingen van overlevenden van seksueel- of huiselijk geweld verhalen van lotgenoten onder de aandacht.  Alexander is tegenwoordig predikant in de Gereformeerde Kerk Sliedrecht (PKN). De relatie met zijn familie is, in tegenstelling tot bij Esther, na de geboorte van Sietse verbeterd, vertelt hij. Voor hun zoon Sietse – inmiddels 26 jaar – hebben de jarenlange problemen ‘veel gevolgen’ gehad, realiseert Esther zich. Ze herinnert zich hoe ze met een Sinterklaasavond in het vooruitzicht, met spoed opgenomen moest worden. ‘Hij was toen een jaar of acht. Veel van zulke gezinsmomenten stonden onder druk. Vooral als ik suïcidaal was, was de situatie vaak bedreigend. Het vele praten helpt enorm. Het gaat nu goed met hem, maar leuk is het niet geweest.’

Worstel jij of worstelt iemand in je omgeving met depressie en/of suïcidale gevoelens? Neem contact op met 113 Zelfmoordpreventie via 0800-0113 of www.113.nl. Anoniem, gratis en 24/7. Praten over seksueel misbruik? Bel gratis het Centrum Seksueel Geweld: 0800-0188.

 

Alexander en Esther Veerman leerden elkaar kennen via een soos van de twee verschillende

 

Bron: Nederlands dagbladHans-Lukas Zuurman

De weg naar herstel – deel 1
In deze eerste aflevering vertellen Esther en Alexander Veerman over de zoektocht naar goede hulpverlening, toen het met Esther psychisch slechter ging.

foto: Rinus Baak

26 November is de tentoonstelling van Stichting Kunst uit geweld in samenwerking met de Soroptimisten in Arnhem van start gegaan. De tentoonstelling is te zien op het Audrey Hepburn plein tegenover het filmhuis in Arnhem. De tentoonstelling staat daar in het teken van de strijd tegen geweld tegen vrouwen en meisjes. Dit is samen met de campagne van #OrangetheWorld16days in Nederland en over de hele wereld. De tentoonstelling is uniek, niet alleen in ons land maar ook wereldwijd. Want aan de tentoonstelling hebben vrouwen vanuit Nederland en de Verenigde Staten meegewerkt. Zij hebben hun Kunst vanuit hun ervaringen van geweld gedeeld om te laten zien hoe krachtig en sterk zij uit hun verhalen van geweld te voorschijn zijn gekomen. Geweld heeft in hun levensverhalen niet het laatste woord gehad. Niet alleen is hun Kunst kleurrijk en vol leven, maar dat is ook hun leven. Sterk en krachtig. Zij hopen te laten zien dat je er niet alleen voorstaat en dat je leven veerkracht heeft.

                              

Een boek waarin een aantal portretten van mensen weergegeven worden in beeld en door middel van interviews, waarin op pure en kwetsbare wijze mensen hun verhaal vertellen. Verhalen van aangrijpende gebeurtenissen die hun leven hebben getekend. Vaak al op jonge leeftijd, en die gevolgen hebben voor de rest van hun leven. Verhalen die gehoord en gelezen moeten worden omdat empathie mensen verbindt met elkaar. En dat hebben we zoals de auteurs van dit boek geloven, juist in deze tijd zo hard nodig.

Esther Veerman, de oprichter van Stichting Kunst uit geweld is ook gevraagd in dit boek haar verhaal te vertellen. En ook zij is gefotografeerd op een manier die gevoelig en kwetsbaar is. Het valt niet mee om telkens opnieuw je verhaal te vertellen. Zeker niet, als het gaat om kindermisbruik. En al helemaal niet als het je familie betreft. Het zijn dilemma’s waar iedereen die ermee te maken heeft zich telkens weer voor geplaatst voelt. Zwijg ik, of doorbreek ik dit zwijgen toch omwille van mijn eigen genezing en probeer ik een weg te vinden naar een kwalitatief beter leven?

Ik (Esther) heb een lange weg af moeten leggen. Zo heb ik veel crisisopnamen in de psychiatrie achter de rug, fout-diagnoses moeten bijstellen, zowel in de psychiatrie als in de reguliere geneeskunde. Vaak heb ik moeten horen dat pijn en lijden “tussen de oren” zat. En nu jaren later en veel wijzer geworden weet ik dat ook het lichaam veel te lijden heeft gehad onder alle trauma uit de jeugd. Een lichaam slaat immers herinneringen op? En dat vertaalt zich later toch op de een of andere manier terug. De weg is dus nog niet voorbij, maar het is wel een weg met hoop geworden.
En zo probeer ik samen met anderen van onze Stichting ook weer van die hoop uit te delen.

Leest u gerust het interview in het bijzondere boek! Naast natuurlijk alle andere indrukwekkende en verhalen die zeer de moeite waard zijn van het lezen!.
https://blootgelegd.info

Het boek Blootgelegd is te verkrijgen via de Uitgever.
https://bookshop.uitgeverijblooming.nl/winkel/boeken/blootgelegd-marijke-kolk-margriet-wentink-9789082998900